De eigenaren van een VVE-wooncomplex met 6 bouwlagen werden onaangenaam verrast door vallende bakstenen uit de kopgevel. Gelukkig raakte niemand gewond. De VVE wilde laten beoordelen door welke oorzaken de schade is ontstaan en wat de conditie is van het resterende metselwerk.
Constructieve opbouw
• De constructie is opgebouwd uit in het werk gestorte betonnen wanden en vloeren.
• De prefab betonnen galerijvloeren zijn opgelegd op betonnen consoles.
• De gemetselde gevels van het complex zijn uitgevoerd in wildverband.
• De toegepaste metselstenen zijn bezande vormbakstenen.
• Het buitenblad is door middel van spouwankers gekoppeld met het betonnen binnenblad.
• In de kopgevel zijn bouwoorspronkelijk, ter hoogte van de verdiepingsvloeren, extra stalen muurankers aanwezig.
Vraagstelling
Namens de opdrachtgever is de kopgevel tijdelijk gestut door het aanbrengen van houten balken welke door middel van ankers aan het betonnen binnenblad zijn bevestigd en is de kopgevel volledig ingepakt met een steigernet.
De opdrachtgever heeft de volgende vragen geformuleerd;
• Wat is de schadeoorzaak.
• Wat is conditie van het overige metselwerk.
• Wat is de voeghardheid.
• Hoeveel spouwankers zijn er per m2.
• Wat is de conditie van de spouwankers;
• Functioneert de metselmortel;
• Wat is de conditie van de spouw.
Waarnemingen
De betreffende kopgevel is gelegen op de meest zonbelaste zijde. Thermische belasting veroorzaakt dilatatie in het gevelmetselwerk maar er ontbreken van dilatatievoegen. De opgebouwde spanning is te hoog geworden en heeft geleid tot aanzienlijke scheurvorming.
ter plaatse van de verdiepingsvloeren zijn bouwoorspronkelijke muurankers aangebracht. Na het plaatselijk verwijderen van het buitenblad is vastgesteld dat de diameter van de muurankers sterk is afgenomen door corrosie. De diameter van de ankers is sterk afgenomen. Enkele ankers zijn volledig doorgeroest.
De metselmortel heeft structureel niet of nauwelijks gehecht aan de metselstenen. De slechte hechting is mogelijk ontstaan door:
• ‘verbranden’ van de metselmortel tijdens de bouw;
• onvoldoende bevochtigen van de bakstenen tijdens de verwerking;
• ongunstige weersomstandigheden zoals harde wind en/of te hoge temperatuur.
De spouwankers zijn structureel gecorrodeerd en diverse zijn volledig doorgeroest. Het corroderen van de spouwankers is een gevolg van langdurige vochtbelasting van het gevelmetselwerk, vermoedelijk in combinatie met een lage kwaliteit van de spouwankers (onbehandeld staal van lage kwaliteit). In dit geval was het bijplaatsen van ankers niet mogelijk vanwege de slechte verlijming van het metselwerk.
Samenvatting schadeoorzaken en conclusie
De uitgevallen metselwerkdelen zijn veroorzaakt door een combinatie van de volgende gebreken:
• Slechte hechting van de bakstenen met de metselmortel (verbranden).
• Sterk gecorrodeerde spouwankers
• Thermische belasting van metselwerk met onvoldoende dilatatiemogelijkheden met scheurvorming als gevolg.
Het resterende metselwerk is niet geschikt voor herstel, met name door de geringe hechting van de metselmortel aan de bakstenen.
Wilt u meer informatie?